Mijn vorige blog bevatte tien tips om jezelf staande te houden als je kampt met slaapgebrek door de slaapproblemen van je kindje. Soms red je het daarmee echter niet. Dan blijven de nachten zo lang gebroken en kun je ondanks de tips zo weinig slapen, dat je uitgeput raakt en niet meer verder kunt.
Vandaag daarom een stuk over wat je kunt doen als je oververmoeid raakt en hoe je dat überhaupt herkent.
Want wat doet slaaptekort met je?
Een tekort aan slaap heeft effect op heel veel terreinen van je leven. Je kunt je minder goed concentreren op dingen, je verwerkt binnenkomende informatie en signalen minder snel en kunt daar ook minder snel op reageren. Je raakt daardoor sneller aan de grens van je belastbaarheid en zult sneller geïrriteerd reageren.
Dit merk je het eerste in complexe taken, waarbij je meerdere dingen tegelijk moet doen. Je gezin en je deelname aan het verkeer zijn twee van zulke gebieden, waarin je snel zult merken dat er iets niet helemaal goed meer gaat.
Toen onze oudste dochter maandenlang slecht sliep, lukte het mij steeds minder goed om me tijdens mijn werk te concentreren op mijn taken. Ik was steeds vaker ‘even weg’ en in de auto onderweg naar cliënten, (ik werkte destijds als ambulant hulpverlener), merkte ik dat mijn rijvaardigheden echt te lijden hadden onder mijn slaapgebrek. M’n hoofd voelde aan als een rauw ei en als ik voor een inhaalmanoeuvre even m’n dode hoek moest checken, was het alsof mijn hersenen vertraagd meedraaiden, waardoor ik duizelig werd en moeite had om mijn ogen te focussen. Ik moest concluderen dat ik op deze manier echt niet veilig meer de weg op kon en heb me ziek gemeld.
Vermoeidheid als probleem wordt vaak enorm onderschat. Het eerste wat mensen tegen je zullen zeggen als je zegt dat je uitgeput bent, is dat zij zelf ook zo moe zijn.
Kaart je het probleem aan op je werk, dan krijg je vaak terug dat dit er nu eenmaal bij hoort als je kinderen hebt. En op het consultatiebureau is dat vaak al niet veel anders.
Hoe je duidelijk maakt dat jouw probleem toch echt van een andere categorie is, beschreef ik in mijn eerste blog: eerste hulp bij huilbaby. Maar voordat je dat doet, zul je zelf het probleem moeten onderkennen en je vermoeidheid serieus nemen. Doe je dat niet, dan zul je te lang doorlopen en stapelen problemen zich op.
Erken het dus, als je vermoeidheid te groot wordt en je rust moet gaan nemen. Meld je ziek op je werk, als dat nodig is. Dat klinkt zwaar, maar als je er op tijd bij bent en je werkgever open staat voor het zoeken naar echte oplossingen, hoeft dat geen volledige ziekmelding te zijn en kun je ervoor kiezen tijdelijk parttime te werken en parttime ziek te melden.
Blijf daarnaast zorgen dat je hulp krijgt bij de dagelijkse dingen. Dat anderen je taken uit handen nemen, zodat jij je activiteiten aan kunt passen op je energieniveau.
Maak ook tijd voor ontspanning. Heb je je ziek gemeld op je werk, laat dan je kindje gewoon naar de opvang gaan en gebruik die tijd om bij te slapen en dingen te doen waar jij van ontspant en waar je energie uit haalt. Hoe raar ook, dat je tijd maakt voor je hobby op een moment dat je eigenlijk zou moeten werken: je helpt niet alleen jezelf, maar iedereen om je heen. Ook je werkgever heeft er dus baat bij dat jij weer ‘back on track’ komt door te hobbyen in werktijd.
Denk ook na over de vraag of het zinvol is om te gaan praten met iemand die erkenning kan geven voor waar je doorheen gaat. Dat kan zo laagdrempelig zijn als je praktijkondersteuner GGZ bij je huisarts. Die is breed geschoold en kan, als het goed is, vanuit meerdere invalshoeken met je meedenken ook voor oplossingen.
En neem de tijd. Overhaast je niet. Toen ik me de eerste keer ziek meldde, stond mijn leidinggevende te pushen dat ik snel weer aan het werk zou gaan. Na drie weken ziek thuis, stond ik weer op de werkvloer, om er drie weken later even zo hard weer uit te knallen: onze dochter schopte tijdens het verschonen haar broek van de commode af en ik stond te huilen als een klein kind… Drie weken waren bij lange na niet genoeg geweest om uit de uitputting te komen.
De tweede ziekmelding heeft dan ook zes maanden geduurd. Twee maanden volledig thuis en daarna had ik nog vier maanden nodig om stapsgewijs weer op te bouwen naar de 24 uur die ik werkte.
Het krijgen van een kind wordt genoemd in lijstjes van meest stressvolle ervaringen in je leven. Het krijgen van een huilbaby en het langdurig dealen met slapeloze nachten is nog vele malen heftiger. En zelfs als de hele wereld om je heen daaraan voorbij gaat: erken dat voor jezelf. Schaam je niet en doe wat nodig is voor jezelf, omdat dat de beste zorg is die je je kind kunt geven.
Eerste hulp bij huilbaby 